شمیم آسمان

مقاله تاثیر حجاب بر ارتقاء سلامت روانی خانواده و جامعه

استاد : سرکار خانم مشکواتی

 نگارنده: محبوبه معصومی

سال ۱۳۹۷

چکیده:

یکی از فضایل اخلاقی در عرصه استحکام بنیان خانواده و امنیت اخلاقی مسئله حجاب و پوشش است. این حکم مورد توجه اسلام، بزرگان دینی و اندیشمندان نیز قرار گرفته است. در واقع اسلام با تشریع حکم حجاب به آرامش و بهداشت روانی زنان و مردان کمک می کند که در سایه ی آن روابط خانوادگی را محکم و از فروپاشی نظام با ارزش خانواده جلوگیری می کند و از طرفی روح تعاون و احساس مسئولیت را بر      می انگیزد. حجاب حریم اجتماع را از بی عفتی و آلودگی های جنسی نگه می دارد و زمینه حضور سازنده و کارآمد زنان را در عرصه های اقتصادی و اجتماعی و علمی فراهم می آورد.

مقاله تفاوت ماهوی استصحاب وقاعده یقین

مریم مشکواتی – طلبه سطح 4 حوزه علمیه جامعه النور شیراز – مدرس و معاونت پژوهش حوزه علمیه فاطمه الزهرا (س) شیراز 

چکیده:

فقها جهت استنباط احکام شرعی از ادله قرآن، سنت، عقل و اجماع استفاده می کنند، هرگاه با استفاده از این ادله حکم شرعی مشخص نشد و مجهول ماند، وظیفه عملی مکلف را در قبال حکم شرعی مجهول مشخص می کنند، جهت بررسی و تعیین وظیفه عملی مکلف از اصول عملی استفاده می کنند، مانند: برائت، تخییر، احتیاط و استصحاب.

«استصحاب» از مهمترین مسائل اصولی است که در اصول فقه همواره مورد بحث و بررسی فقها واقع شده است. در ابتدا اصولیون استصحاب را در زمره ادله عقلی قرار دارند، اما به مرور زمان با دقت فقهایی همچون شیخ انصاری استصحاب در بحث اصول عملیه قرار گرفت. در خصوص تعریف استصحاب هر یک از علما تعریفی را ارائه داده اند. در مورد ارکان و عناصر تشکیل دهنده استصحاب از بین نظرات اصولیون می توان به هفت رکن اشاره کرد : ۱- تعیین سابق، ۲- شک لاحق،  ۳- اجتماع یقین و شک، ۴- وحدت متعلق یقین و شک، ۵- تعدد زمان متیقن و مشکوک، ۶- تقدم زمان متیقنن بر زمان مشکوک ، ۷- فعلیت شک و یقین براساس این ارکان فرق بین استصحاب و قاعده یقین مشخص می شود.

مقاله دیدگاههای  فقهی در مورد ماهیت حریم خصوصی

مریم مشکواتی – طلبه سطح 4 حوزه علمیه جامعه النور شیراز – مدرس و معاونت پژوهش حوزه علمیه فاطمه الزهرا (س) شیراز 

چکیده:

حریم خصوصی یکی از ارزشمندترین مفاهیم نظام های حقوقی توسعه یافته است و در    زمره ی مهم ترین حقوقی است که ارتباط تنگاتنگی با کرامت انسانی دارد. هدف آن تعالی شخصیت انسان و به دیگر سخن تکریم تمامیت مادی و معنوی  انسان است. حریم خصوصی با استقلال و آزادی انسان ها و حق تعیین سرنوشت برای خود ارتباط دارد. لزوم حمایت از حریم خصوصی و عدم مداخله در امور خصوصی دیگران یکی از آموزه‌های مهم اسلام نیز می باشد. در آیات متعددی از قرآن بر لزوم رعایت حریم خصوصی اشخاص تاکید شده است. سنت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه اطهار (علیه السلام) و سیره مسلمانان نیز سرشار از توصیه هایی در پرهیز از نقض مصادیق مختلف حریم خصوصی است.

 نکته ای که ذکر آن ضروری به نظر می رسد این است که: در نگاه اول بعضی از اصول و واجبات مسلم فقهی با حریم خصوصی در تعارض می باشد. از جمله این واجبات، امر به معروف و نهی از منکر، قاعده ی تعزیر و اجرای مجازات مستوجب حد است. زیرا این واجبات به ظاهر دخالت در حریم خصوصی دیگران را جایز می دانند.

در این باره باید گفت: در کنار چنین واجباتی، واجبات دیگری نیز وجود دارد که با ملاحظه مجموع آنها باید به امر به معروف و نهی از منکر، قاعده تعزیر و اجرای مجازات مستوجب حد پرداخت. امر به معروف و نهی از منکر و اجرای حد از مصادیق دخالت در حریم خصوصی نیست، امر به معروف و نهی از منکر معمولا در مواردی انجام می شود که شخصی تظاهر به فسق می کند و اجرای حد هم مجازاتی است نسبت به شخصی که برخلاف آن قانون عمل کرده است.

مهم ترین قید واجبات و اصول فقه، اصل ممنوعیت تجسس، در نظر داشتن مصلحت مجرم و جامعه در اجرای تعزیر توسط امام و ادله ی اثبات جرایم در اسلام است. حریم خصوصی مانند سایر حقوق اجتماعی، ‌حقی است مقید و این حق توسط اصول حقوقی دیگر نظیر اصل حرمت ضرر به دیگری، اصل تزاحم (مصلحت اهم و مهم) و اصل رعایت اخلاق در صیانت از ارزش های جامعه مهم ترین اصول محدود کننده حریم خصوصی هستند.

مقاله جایگاه و تفاوت ماهوی سیره متشرعه و سیره عقلاء در اصول فقه امامیه

مریم مشکواتی – طلبه سطح 4 حوزه علمیه جامعه النور شیراز – مدرس و معاونت پژوهش حوزه علمیه فاطمه الزهرا (س) شیراز 

چکیده:

سیره متشرعه و سیره عقلاء نقش مهمی را در فقه و اصول امامیه ایفا می کند، بسیاری از فقهاء و اصول دانان تعاریف مختلفی در خصوص سیره متشرعه و عقلاء ارائه کرده اند. سیره متشرعه، به معنای استمرار روش و شیوه عملی میان پیروان دینی و مذهب است ، سیره عقلاء به عادت عقلی عقلاء بر انجام یا ترک کاری و یا روش و سیره مستمر عملی همه عقلاء عالم بر انجام یا ترک عملی تعریف شده است. در بحث سیره متشرعه اقسام آن، که به 4 قسم تقسیم     می شود و حجیت سیره متشرعه که تحقق آن به دوام است اعم از اثبات معاصر بودن سیره با زمان معصوم (علیهم السلام) و اینکه چگونه باید فهمید این سیره مورد تاکید معصوم (علیهم السلام) بوده، پرداخته شده است. سیره عقلاء به سه قسم تقسیم می شود و برای حجیتش نیازمند به دو جمله شرطیه است. اگر شارع موافق با مضمون سیره نبود آن را ردع می کرد و اگر شارع از آن ردع     می کرد به ما می رسید. سیره متشرعه به دلیل اینکه از سوی مسلمانان از آن جهت که دیندار هستند استقرار یافته در حجیت خود نیاز به اثبات عدم ردع شارع ندارد ولی سیره عقلاء در حجیت خود نیازمند عدم ردع شارع و امضاء شارع است.

عنوان مقاله : عوامل دینی موثر در تامین سلامت روان
 

نگارندگان: لیلا عجم نوازی، مریم مشکواتی

چکیده:

یکی از دغدغه های مهم انسان ها در همه دوره های تاریخ، سلامت روانی در کنار سلامت جسمانی بوده است. اسلام وجود انسان را متشکل از دو بعد غیر مادی ومادی معرفی می کند و سلامت هر یک را در گرو سلامت دیگری و متاثر از آن می داند. سلامت روان به معنای تعادل و انسجام فراگیر در همه ابعاد جسمانی و نفسانی انسان است. که اندیشیدن، آگاهی، هدفداری، انصاف، عدالت، امانت داری، حقیقت جویی و تسلیم در برابر آن، رشد مستمر و آرامش از جمله نشانه های آن هستند. بیماری روانی خارج شدن از حد اعتدال است که نادانی، عصیان، دنیا طلبی، ظلم و تعدی، ضعف اراده و سستی و اضطراب و غیره …. از جمله نشانه های آن می باشد. آموزه های دینی تاثیر مهمی در سلامت روانی انسان دارد. در زمینه رابطه دین و بهداشت روانی در مجامع روان شناسی و روان پزشکی دنیا تحقیقات بسیاری صورت گرفته است. در تعلیمات اسلام نیز برای مقابله با مشکلات و تنگناهای زندگی راهکارهای ویژه ای در زمینه های مختلف از اعتقادات و باورهای دینی ، اخلاقی، مناسک مذهبی که شامل نماز، روزه، صبر، توکل بر خدا، دعا، ذکر توجه به فنا پذیری دنیا و فنا ناپذیر بودن آخرت و غیره …می باشد، مشاهده می شود. همچنین مواردی از جمله نشاط، شادمانی، همسر شایسته، حمایت اجتماعی و غیره…. در جنبه فردی، خانوادگی، اجتماعی جهت مقابله با تنش ها موثر است.. اعتقاد به خداوند به عنوان منشاء قدرت و آرامش و انجام فرایض دینی به صورت معنی داری با سلامت روان رابطه مستقیم دارد. در این پایان نامه به تفصیل نحوه ارتباط راهکارهای فوق الذکر با سلامت روان از دیدگاه قرآن، روایات و کلام با روش توصیفی- کاربردی بررسی شده است.

مقاله واکاوی مدیریت فرهنگی از دیدگاه مقام معظم رهبری

مریم مشکواتی ، طلبه سطح 4 

چکیده :

فرهنگ اساسی‌ترین جنبه‌های زندگی اجتماعی در جامعه به‌حساب می‌آید .در حقیقت ، همانگونه که افراد شخصیت و هویت خاص خود را دارند ، جامعه نیز مانند موجود زنده ای است ، که فرهنگ شخصیت آن را مشخص می کند . در جهان امروز سرعت تغییر و تحول در ساختارهای مختلف اقتصادی و اجتماعی از سرعتی چشمگیر برخوردار گشته است ، براثر توسعه ارتباطات اجتماعی و تکنولوژی‌های واسط در این زمینه فرهنگ جوامع دچار تغییر و تحولات شده است. مدریت مطلوب هر جامعه به معنای آن است ابزارهای لازم جهت اداره هدفمند یک جامعه ،کارشناسانه انتخاب شود.کارگزاران امور فرهنگ جامعه بایستی در ساختار نظام مدیریت کشور به پیشرفت علاقه داشته باشند و درصدد توسعه جامعه از طریق ابزارهای فرهنگ بر آیند ، در این راستا توجه به نظرات کارشناسانه مقام معظم رهبری و رهنمودهای معظم له در خصوص ضرورت و جایگاه مدیریت فرهنگ، ویژگی‌های مدیران فرهنگی، اصول حاکم بر مدیریت فرهنگی و راهکارهای تقویت مدیریت فرهنگی بسیار راه گشا خواهد بود. جامعه کنونی با ایده­آل های فرهنگی فاصله بسیاری دارد، این فاصله نتیجه بی‌توجهی و نادیده گرفتن ارزش‌های فرهنگی و اعتقادی بوده است؛ افراد جامعه مناسب نبودن یا ضعف ساختارهای نظام‌های فرهنگی، اجتماعی در این ضعف تأثیرگذار بوده است ، بنابراین لازم است راهکارها و شیوه‌های بهینه‌سازی یک ساختار و مدیریت فرهنگی استاندارد در جامعه بررسی شود.

موضوع پایان نامه : تربیت کودک با رویکرد سبک زندگی دینی

استاد راهنما: سرکار خانم سیده فوزیه موسوی

 استاد داور: حجت الإسلام والمسلمین جناب دکتر قنبر درویشی

 نکارنده: زهرا بانشی

 سال 1396

چکیده :

تربیت کودک یکی از مباحث مهم تربیتی است .دوران کودکی از نظر پی ریزی اساس زندگی اهمیت فوق العاده ای دارد. با توجه به نیاز جدی جامعه به مسائل تربیتی به ویژه تربیت کودک، دست اندران امرتربیت و روان شناسان را واداشته تا مباحث جدیدی را مطرح کنند. دراین پژوهش باروش توصیفی- تحلیلی وبامدد از احادیث –روایات وسیره گفتاری و رفتاری اهل بیت در زمینه تربیت کودک به تبین آن با مسائل تربیتی پرداخته شده است. هدف پژوهش حاضرتبین تربیت کودکان که در محدوده سنی تولد تا هفت سال هستند- که بر اساس روایات در این دوره سیادت دارند- بر اساس آموزه های اسلام است. یافته های به دست آمده از این پژوهش نشان می دهدکه بر اساس روایات اسلامی کودک در آغاز تولد حقوقی بر والدین خود دارد مانند: غسل دادن، گفتن اذان و اقامه، نام نیک گذاشتن، عقیقه، و… عمل به این آداب توسط والدین ،زمینه های مساعد تربیت را در فرزند فراهم
می آورد. می توان گفت از جمله نیازهای اساسی و مهم کودک در هفت سالگی اول زندگی نیاز به بازی، محبت، احترام، تشویق و تنبیه به موقع،پرهیز از تنبیه بدنی و اهتمام به آموزش علمی- دینی فرزندان توسط والدین از عوامل زمینه ساز بر تربیت نیکوی فرزندان در دوران کودکی است.