✅ #بیان_فرضیه در پژوهش های اجتماعی و رفتاری
?#فرضیه گزاره ای خبری است که رابطه بین دو یا چند متغیر را بیان می کند. در هر پژوهشی که صحبت از فرضیه بکنیم، یعنی داخل پارادایم اثبات گرایی هستیم. از این رو برای هر فرضیه دست کم دو متغیر لازم است؛متغیر مفهومی است که قابل اندازه گیری است. مثل وزن، میزان تحصیلات، میزان اعتماد اجتماعی، میزان مطالعه غیر درسی، میزان سلامت معنوی
?فرضیه ها به دو شکل کلی ارتباطی و تفاوتی بیان می شوند. در فرضیه ارتباطی صحبت از رابطه(مستقیم/معکوس) بین متغیر هاست و در فرضیه های تفاوتی صحبت از تفاوت میانگین یک متغیر در دو گروه یا بیشتر است. فرضیه ارتباطی و تفاوتی به دو صورت جهت دار و بدون جهت نوشته می شود. فرضیه جهت دار ارزشمند تر از فرضیه بدون جهت است، زیرا جهت فرضیه نشان دهنده پشتوانه نظری است.
? البته تمام فرضیه ها باید پشتوانه نظری داشته باشند؛ چون در پارادایم پوزیتویستی حرکت از نظریه به سمت فرضیه صورت می گیرد. به عبارتی دقیق تر فرضیه ها حتما” باید از نظریه ها استخراج شده باشند. در فرضیه های ارتباطی از سه کلمه “رابطه(relationship)"، “همبستگی(correlation)"، و “پیوستگی(association)” برای بیان رابطه متغیر ها استفاده می شود. “رابطه” کاربرد عمومی دارد. آن را موقعی استفاده می کنیم که جهت را تشخیص نداده نباشیم و توجهی به سطح سنجش متغیرها نداشته باشیم. زمانی که از پیوستگی استفاده می کنیم، جهت معنی ندارد. چون متغیر ها اسمی هستند.
?مثال #فرضیه_ارتباطی بدون جهت:
بین میزان تحصیلات و میزان مطالعه غیر درسی رابطه وجود دارد.
“همبستگی” را زمانی مورد استفاده قرار می دهیم که متغیر ها در سطح ترتیبی یا بالاتر باشند. (ترتیبی را هم با مسامحه فاصله ای در نظر می گیریم)
?مثال: بین میزان تحصیلات و میزان مطالعه غیر درسی همبستگی (معکوس/مستقیم) وجود دارد.
و یا بین میزان تحصیلات و میزان مطالعه غیر درسی رابطه (معکوس/مستقیم) وجود دارد. با افزایش میزان تحصیلات، میزان مطالعه غیر درسی(افزایش/کاهش) می یابد.
” پیوستگی” را زمانی مورد استفاده قرار می دهیم که متغیر ها اسمی باشند.
بین جنس و وضعیت اشتغال پیوستگی وجود دارد.
و یا بین بین جنس و وضعیت اشتغال رابطه وجود دارد.
?#فرضیه_تفاوتی:
در فرضیه های تفاوتی یکی از متغیر ها را متغیر گروهبندی و دیگری را متغیر سنجشی در نظر می گیریم.
?مثال: میزان مطالعه غیر درسی در بین زنان و مردان متفاوت است(بدون جهت)
و یا میزان مطالعه غیر درسی بر حسب جنس متفاوت است(بدون جهت)
?مثال: میزان مطالعه غیر درسی در بین زنان و مردان متفاوت است؛ زنان بیشتر از مردان مطالعه غیر درسی دارند (جهت دار)
و یا میزان مطالعه غیر درسی بر حسب جنس متفاوت است؛ زنان بیشتر از مردان مطالعه غیر درسی دارند (جهت دار)
