روایت گری به مثابه یک روش این اجازه را به پژوهشگر می دهد تا با ایجاد یک موقعیت نزدیک و خودمانی با مشارکت کننده ها تجربیات آنها را بر مبنای زمان و بافتی که در آن قرار دارند به شکلی عمیق مورد کاوش قرار داده، رویکردی کیفی برای بیان موضوعات در قالب ادبی مهیا کند، و تجربیات افراد را با تمام غنا و پیچیدگی به تصویر بکشد.
در چند دهۀ گذشته روایتگری و به طور اخص پژوهش روایی در بسیاری از رشته ها مورد توجه قرارگرفته است و در رشته هایی چون علوم اجتماعی، روانشناسی و علوم تربیتی به طور فزاینده ای مورد استفاده قرار میگیرد. این روش در هر دو نوع تحقیقات بنیادی و کاربردی قابل استفاده است.
مطالعات انجام شده نشان میدهد که روایت پژوهشی میتواند در تمام علوم اجتماعی و پزشکی مورد استفاده قرار گیرد. از این روش میتوان در تحقیقات مقدماتی برای تهیه ابزار عینی جمع آوری اطلاعات استفاده کرد افزون بر این، برای به دست آوردن اطلاعات عمیق در نمونه ای کوچک از یک جامعه بزرگ و در بررسی مشکلات واقعی زندگی نیز قابل استفاده است.
امروزه پژوهش روایی به سرعت و به شکلی عملی در بسیاری از رشته ها مورد استقبال قرار گرفته است.
دلیل این امر هم تا حدودی به محدودیت های متداول در روش های تحقیق سنتی، عدم تطابق این روش ها با ویژگی انسان ها و پیچیدگی رفتار انسان ها باز می گردد. لذا تغییر در معادلۀ ارتباط بین پژوهش گر و پژوهیده، تغییر جهت از اعداد و ارقام به سمت استفاده از واژگان به عنوان داده، تغییر نگرش از حیطه های کلی و جهانی به خاص و محلی و پذیرش روش های متناوب در شناخت، از عواملی هستند که باعث شده است روایت پژوهی در علوم انسانی و اجتماعی هر چه بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.
بنابراین، با توجه به کاربست روزافزون پژوهش روایی به عنوان یک روش پژوهش، آشنایی با این روش می تواند به مثابه یک ضرورت طرح گردد.
مروری بر ادبیات پژوهش روایی نشان میدهد که اولین بار کانلی و کلاندینین (1990) از اصطلاح “Narrative Inquiry ” استفاده کرده اند. کانلی و کلاندینین معتقدند پژوهش روایی اولین و بهترین روش برای فهم تجربیات است. کانلی و کلاندینین با مبنا قرار دادن نظریۀ دیویی (1938) به مثابه بنیاد فلسفی این روش، معتقدند که پژوهش روایی روشی است برای فهم تجربه که به طور متقابل با همکاری پژوهشگر و مشارکت کننده، در طول زمان، در مجموعه ای از مکانها و در یک تعامل اجتماعی حاصل می شود.
بنابراین پژوهشگر با زیستن، باززیستن و بازگویی داستان های مرتبط با تجربیات زندگی افراد که به صورت فردی و جمعی است به کاوش می پردازد.
