شمیم آسمان

??مراحل نوشتن پایان نامه???

✅اولین مرحله نوشتن پایان نامه نوشتن طرح اجمالی است( فایل طرح اجمالی در گروه گذاشته می شود)

در طرح اجمالی علاوه بر مشخصات خود شخص و استاد راهنما ، عناوین زیر باید نوشته شوند:

1. عنوان تحقيق
2.تعريف و تبيين مسأله
3. ضرورت و اهداف تحقيق
4. سؤال اصلی
5. فهرست منابع اولیه

✅برخی از این موارد را قبلا توضیح داده شده اند ، در اینجا نیز به ترتیب آورده می شوند. ????

??عنوان تحقیق???

✅ عنوان تحقیق محتواي مقاله و يافته¬هاي اصلي را مشخص مي¬کند و از مساله تحقیق( سوال اصلی ) اخذ می شود و سوال های فرعی، عنوان های فرعی تحقیق را پوشش می¬دهد.

??ویژگی های عنوان تحقیق???

1.جامع و مانع باشد؛ يعني دقيقاً موضوع را مشخص کند، حد و مرز داشته باشد. نويسنده باید در طول تحقیق از حد و مرز عنوان خارج نشده و از حاشيه روي پرهيز نمايد.

2. مختصر و گويا بوده و کلمات اضافي و غير مبهم و مترادف در آن نباشد.

3. عبارات ترکيبي و چند کلمه¬اي، جايگزين عبارات کوتاه¬تر و يک کلمه¬اي شود.

4. در موضوعات علمي، عنوان بايد علمي باشد و از صنايع ادبي و ابهام آميز و ایهام در تعيين عنوان پرهيز شود.

5. از به کارگيري عناوين کليشه¬اي اجتناب شده و از عناوين نو و جذاب براي جذب مخاطب استفاده شود

6. عنوان تحقیق حتی الامکان باید دقیق و رسا بوده و از به کار بردن اصطلاحات نا مأنوس یا اختصاری خودداری شود.

7. عنوان تحقیق نباید جمله باشد، اما باید نکات اصلی و عمده ی موضوع را در بر داشته باشد.

?? تذکر: عناوین بخش¬ها و فصل¬ها و گفتارها نیز نباید جمله باشد.

8. ناظر به مسئله باشد نه موضوع.(احدفرامرز، قراملکی، اصول وفنون پژوهش،ص 196)

9. پاسخ مسئله در عنوان اخذ نگردد. عنوان باید نسبت به پاسخ بی طرف تعبیر گردد. ( احدفرامرز، قراملکی، اصول وفنون پژوهش،ص196)

10. به طور معمول (نه همیشه) و در نام‌گذاری اکثر تحقیق ها این نکات در نظر گرفته می شود: چه چیزی را می خواهیم بررسی کنیم، در چه جامعه ای، در کجا و در چه زمانی. مثلا عنوان یک مقاله می تواند این باشد: بررسی رابطه سطح سواد مادران و تغذیه کودکان در شهر تهران سال1386.
11. عنوان باید دارای پیش داوری نباشد.

?سلام علیکم

? فهرست منابع: پايان هر نوشتار بايد فهرست منابع آن ذکر شود. به اين منظور، مشخصات تمام اسنادي که مورد ارجاع نويسنده بوده به ترتيب حروف الفباي نام خانوادگي مؤلف و با تفکیک منابع فارسی از غیر فارسی (رضاعلی، کرمی، روش های مطالعه و تحقیق، ص 140)

نوشته مي شود. اگر نام نويسنده مشخص نباشد به جاي آن، اولين حرف عنوان کتاب و اگر نويسنده، انجمن يا سازمان است به جاي نام نويسنده نوشته مي شود.

? مثال1: منصوري، رضا، توسعه ي علمي ايران، چاپ دوم، تهران، اطلاعات،1382.

?مثال2: کتابي که نام نويسنده ذکر نشده: تحولات ايران، تهران، سروش، 1374، ص120.

?مثال3: کتابي که مؤلف آن انجمن يا سازمان است: دانشگاه تهران، توسعه ي علم و آسيب ها، تهران، سروش، ص 1383.

? ضمایم: اگر کسی بخواهد در تحقیق خود نقشه ای، عکسی، نموداری و… بیاورد در این بخش به تحقیق خود ضمیمه می کند. البته اگر عکس یا نقشه مورد نظر موضوع مورد بحث تحقیق باشد می توان آن را در داخل متن نیز آورد.

?پانويس

اتقان علمي يک اثر( به ویژه در مباحث نقلی) به استنادهاي قوي و صحيح آن است.

براي اشاره به منابعي که در متن مقاله يا تحقيق از آنها نقل قول شده است، پانويس يا پي نوشت ارائه ي مي شود.

در تحقيقات درسي و رساله هاي علمي هر صفحه و مطالبي که در آن صفحه مي آيد داراي پانويس است.

بدين صورت که در پايين صفحه خطي کشيده مي شود و در ذيل آن ارجاعات متن به صورت شماره بندي ذکر مي شود، اما در مقالات بهتر است پي نوشت مورد استفاده شود که در پایان مقاله قرار می گیرد.

براي ارائه ي پي نوشت بايد تمام ارجاعات متن شماره گذاري شده و در پايان مقاله به صورت شماره بندي مستند شود پانويس يا پي نوشت شامل اطلاعاتي است که از فيش کتابشناسي ارائه مي گردد و البته براي شرح مطالب و توضيح اصطلاحات نيز از پانويس استفاده مي شود.

?نکاتي درباره پانويس

1. پي نوشت ها در مقاله پشت سرهم شماره گذاري مي شود.

2. براي ذکر منبع، ابتدا نام خانوادگي بعد نام نويسنده، به دنبال آن عنوان، نام ناشر، محل نشر، تاريخ انتشارو شماره صفحه اي که مطلب از آن نقل شده است، به ترتيب ذکر مي شود.

3. در پانويس اگر براي اولين بار به مأخذي اشاره شود، بايستي منبع به صورت کامل نوشته شود. مثلا کرماني، احمد، تاريخ انحطاط مجلس اصفهان، دانشگاه اصفهان، چاپ دوم، 1356، ص60.

4.پس از اولين استناد اگر بخواهيم دوباره به همان مرجع ارجاع داده شود، چنانچه:

الف‌. بلافاصله به همان منبع استناد گردد، بدين صورت نوشته مي شود: همان، ص20.

ب. با فاصله استناد شود

، دو شکل دارد:

1. همان اثر مؤلف مورد استفاده است، در اين صورت چنين نوشته مي شود: احمد محمد الاسلام کرماني، ص 60.

2. کتاب ديگري از همان نويسنده مورد استناد است، در اين صورت خلاصه عنواني که قبلاًٌ ذکر شده آورده مي شود: جلال آل احمد، زن زيادي، ص 18.

5. اگر استناد از يک نشريه يا روزنامه است: حسن احمديان، حقوق اقليت ها در نظام علومي، کيهان، آذرماه 87، ص14.

6. اگر نقل مطلب غير مستقيم باشد؛ يعني از مأخذي نقل شده که آن نيز از مأخذ ديگري استفاده کرده است: بدين صورت پي نوشت مي شود: يحيي دولت آبادي، شرح مدرسه ادب، نقل شده توسط حسين محبوبي، تاريخ مؤسسات، نشر دانشگاه تهران، 1370، ص 13.

?پاورقی:

✅در پاورقی چه جنبه هایی منعکس می شود؟

? لغات مشکلی که به توضیح نیاز دارد.
?معادل خارجی لغات در صورت ضرورت.
?منبع و ماخذ یک مطلب.
?شرح مسئله ای که به متن مربوط نیست ولی برای فهمیدن متن ذکر آن ضروری است.

و …( رضاعلی، کرمی، روش های مطالعه و تحقیق، ص145)

?پاورقی به این صورت نوشته می شود:

نام نویسنده، نام خانوادگی، نام کتاب، جلد، صفحه.

?در آخر پاورقی نقطه گذاشته می شود ولی در صورتی که پاورقی ادامه دارد یعنی یک مطلب از چندین کتاب آدرس داده شده باشد در این صورت با گذاشتن خط فاصله آدرس بعدی را می نویسیم.

?در پاورقی محل چاپ و انتشارات و … نوشته نمی شود مگر در جایی که یک کتاب دو چاپ دارد ودر تحقیق از هر دو چاپ استفاده کرده ایم.

?در پاورقی به هنگام آدرس دادن از کتب لغت جلد و صفحه آن را نمی نویسیم و در عوض ماده لغت را می نویسیم.?

?مثال: خلیل بن احمد، فراهیدی، العین، ماده دجل.

✅ در طرح اجمالی بعد از نوشتن عنوان به تعریف و تبیین مساله می پردازند.

? محقق در بیان مساله موضوع را در دو یا سه سطر به صورت رساتر توضیح داده و روشن می کند در صدد انجام چه کاری است.

بهتر است قبل از بیان مساله جهت ورود به مطلب، مقدمه ای در یک یا دو سطر از کلی به جزئی نوشته شود.

? مثال: اگر موضوع مقاله دجال است اول به مهدویت، بعد به نشانه های ظهور اشاره ای شود تا به موضوع اصلی (دجال) برسد.

?? عنوان بعدی که در طرح اجمالی مطرح می شود ضرورت و اهداف تحقیق است.

✅ هدف: بعد از نوشتن تحقیق بدست می آید مثلا اگر تحقیقی در پی اثر گذاری یا شناخت باشد این تاثیر و شناخت بعد از نوشتن آن حاصل می شود.
هدف تحقیق باید معین، متمایز، روشن، دست یافتنی، قابل سنجش، مفید، برخوردار از اولویت وضرورت باشد.( احد
فرامرز ملکی،روش شناسی مطالعات دینی،ص87).
محقق هدف خود را از تحقیق در یک یا دو سطر بیان می کند. هدف تحقیق، روش تحقیق را تغییر می دهد.

? مثال: اگر هدف محقق یافتن احادیث دجال باشد روش تحقیق، کتابخانه ای خواهد بود، ولی اگر هدف محقق، دانستن نظر مردم در مورد

دجال باشد روش تحقیق میدانی خواهد بود.

✅ انواع هدف: هدف میتواند یا فردی و شخصی باشد یا اجتماعی، با این توضیح که محقق در فردی هدفی که دارد برای شخص خود است

ولی در اجتماعی هدفی فراتر از فردی دارد.

? مثلا در موضوع ” ویژگی های اخلاقی حضرت ابراهیم در قرآن” هدف فردی میتواند این باشد که خود محقق به ویژگی های حضرت ابراهیم

شناخت پیدا کند و عمل کند اما هدف اجتماعی می تواند این باشد که محقق در پی معرفی الگو به جامعه باشد.

✅ضرورت: قبل از تحقیق وجود دارد و در واقع عامل و محرک محقق است برای نوشتن تحقیق.(یعنی ان چیزی است که باعث شده محقق
دست به قلم برد)

محقق اهمیت موضوع و ضرورت پژوهش خود را در یکی دو سطر بیان می کند.

✅انواع ضرورت: ضرورت نیز مثل هدف دو قسم دارد یا فردی و شخصی است و یا اجتماعی( با همان توضیحی که در هدف گذشت)

? مثلا در موضوع “مستندات قرانی اهل سنت در نظریه عدالت صحابه"ضرورت فردی برای محقق میتواند این باشد که در خود محقق نیاز به بررسی و مطالعه بیشتر در این زمینه به وجود آمده است اما ضرورت اجتماعی اش می تواند این باشد که در جامعه کنونی چون شیعیان را به دلیل اینکه همه صحابه را عادل نمی دانند وبه تبع ان به کشتار آنان روی می آورند لذا محقق برآن شده تا عدالت صحابه را از دیدگاه ایشان مورد بررسی و نقد قرار دهد.

✅ عنوان بعدی در طرح اجمالی نوشتن سوال اصلی است. به این گونه که موضوع تحقیق را به صورت سوال بیان میکنند.

◀️ سوال اصلی چهار چوب و دامنه¬ی بحث را مشخص می¬کند و مانع از حاشیه رفتن می¬شود.

◀️ کل کتاب یا مقاله، جواب سوال اصلی است.

◀️ این سوال با کلماتی مثل«آیا» که جواب شان یک کلمه ( آری یا نه) می¬باشد، شروع نمی¬شود، بلکه سوال از چیستی، چگونگی یا چرایی است که جواب مفصلی می¬طلبد.

?مثال: موضوع «دجال در نخستین منابع شیعی»
سوال اصلی: دجال در نخستین منابع شیعی چگونه مطرح شده است؟

?(توضیحات بیشتردر این مورد در مطالب قبلی موجود است)

✅ آخرین عنوانی که در طرح اجمالی نوشته می شود فهرست منابع اولیه است.