راه های تقرب به خدا
مرضیه بوستانی
انسان موجودی اسرار آمیز است و ابعاد وجودی او گسترده است، او فطرتی دارد که پشتوانه ی آن روح الهی و طبیعتی دارد که از گل سرشته شده است و انسان به لحاظ هدف الهی و غایت خود به سوی محبوب در حرکت است و قطره ای است که تنها وصول به دریای هستی را می جوید و موجی است که کمال خود را در بقای الهی دیده است.
آدمی به سوی کمال گرایش ذاتی دارد و در جست و جوی آن از جان مایه می گذارد هر چند که در بیشتر موارد در مصادیق کمالی به خطا و اشتباه می رود واین بدان معناست که کمال جویی ریشه در فطرت وغرایز انسانی دارد.
هر انسانی می کوشد تا از نقص و کاستی در، درون و برون خویش بکاهد و به سوی کمال زیبایی برود، قرآن با توجه به این خواسته و گرایش ذاتی انسان و برای جلوگیری و کاهش اشتباه در تشخیص مصادیق آدمی را به مصادیق عینی کمال توجه می دهد و با تبیین مصادیق کمال نما و یا ضد کمالی می کوشد تا انسان در مسیر درست کمال قرار گیرد.
در تبیین قرآنی، خداوند کمال مطلقی است که هرکسی اگر بخواهد به کمالی دست یابد می بایست از او که پروردگار و پرورش دهنده هر موجودی در مسیر کمال است و زمینه و بستر کمال را برای او فراهم آورد، بهره جوید و به او و دستور های وحیانی اش تمسک کند از این رو خداوند هم مقصدکمال و هم مسیر کمال و هم عامل و موجب ایجاد کمال در اشخاصی است.
خداوند بیان می کند که رسیدن به منزلت های معنوی و تقرب به خدا و بهره مندی از کمالات آن کمال مطلق در سایه سار توجهات و مشیت خداوندی است و تنها اوست که کمالی را در شخصی ایجاد و زمینه های بهره گیری را فراهم می آورد.
بنابراین، شناخت انسان همواره یکی از محورها و معضلات اندیشه ی بشری شمرده می شود و از دیدگاه های مختلفی از جمله شناخت صفات و جایگاه ارزشی او در جهان بحث می شود اما واقعیت این است که؛ انسان موجودی است که استعداد بالاترین کمال ها را دارد و عصاره ی هستی است که از نطفه ی بی مقدار به وجود آمده و به سوی کمال نهایی که خداوند برای انسان در نظر گرفته حرکت می کند و هرگز چرخ تکامل او متوقف نخواهد شد.اکنون مسأله این است که راه های دستیابی به قرب خداوند چیست و با بررسی ای که انجام شده می توان راه های دستیابی به قرب را در دو محور عمده خلاصه کرد:
1-قرب الهی و عوامل قرب
2-نقش واسطه ها در رسیدن به قرب و موانع آن
که البته کتاب هایی که در این زمینه نوشته شده است به تمام جوانب راه های تقرب به خدا نپرداخته اما در این پژوهش سعی شده از مجموع این کتاب ها مطالب مفید و کامل تری ارائه شود.
پژوهش انجام شده دارای چهار بخش می باشد که در بخش اول آن کلیات تحقیق بیان شده است.
در بخش دوم به معرفت و کمال پرداخته شده که شامل دو فصل با عنوان های مفهوم کمال و انواع آن، وانسان و راه های معرفت او می باشد که هر کدام از این فصل ها دارای زیرفصل هایی است.
بخش سوم آن به قرب الهی و راه های دستیابی به آن پرداخته شده که شامل دو فصل با عنوان های حقیقت قرب و راه های دست یابی به آن می باشد که هر کدام از آنان شامل زیرفصل هایی می شود.
بخش چهارم آن به نقش واسطه ها و راهنما ها در رسیدن به قرب و موانع رسیدن به آن پرداخته شده که شامل سه فصل با عنوان های تقرب، راه رسیدن به آسایش، نقشی راهنم در رسیدن به تقرب و نشانه های مقربان، درگاه خدا از دیدگاه آیات و روایات و موانع رسیدن به قرب می باشد که هر کدام زیرفصل های مختصی به خود را شامل می شود.
