شمیم آسمان

متن تقریظ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بر کتاب «سرباز کوچک امام (رحمه‌الله)» منتشر شد. در این کتاب، خاطرات دوران اسارت آزاده‌ی سرافراز آقای مهدی طحانیان در سنین نوجوانی در زندان‌های رژیم بعث عراق (۱۳۶۱ تا ۱۳۶۹) روایت شده است.

بسمه تعالی
سرگذشت این نوجوان شجاع و باهوش و صبور در اردوگاه‌های اسارت، یکی از شگفتی‌های دفاع مقدّس است؛ ماجراهای پسربچّه‌ی سیزده چهارده ساله‌ای که نخست میدان جنگ و سپس میدان مقاومت در برابر مأموران درنده‌خوی بعثی را با رفتار و روحیه‌ای اعجاب‌‌‌انگیز، آزموده و از هر دو سربلند بیرون آمده است. دلْ بر مظلومیّت او میسوزد ولی از قدرت و تحمّل و صبر او پرمیکشد؛ این نیز بخشی از معجزه‌ی بزرگ انقلاب اسلامی است. در این کتاب، نشانه‌های خباثت و لئامتِ مأموران بعثی آشکارتر از کتابهای مشابهی است که خوانده‌ام. به‌هرحال این یک سند باارزش از دفاع مقدّس و انقلاب است؛ باید قدر دانسته شود.
خوب است سست‌پیمان‌های مغلوب‌دنیاشده، نگاهی به امثال این نوشته‌ی صادقانه و معصومانه بیندازند، شاید رحمت خدا شامل آنان شود.
۹۶/۴/۱۲

اللَّهُمَّ املَأ قُلوبَنا حُبّاً لَکَ، وَ خَشیَهً مِنکَ، وَ ایماناً و تَصدیقاً بِکَ، وَ فَرَقاً مِنکَ، وَ شَوقاً اِلَیکَ، یَا ذَا الجَلالِ وَ الاِکرامِ. اَللَّهُمَّ حَبِّب اِلَینا لِقَائَکَ، وَ اجعَل لَنا فِی لِقائِکَ خَیرَ الرَّحمَةِ وَ اَلبَرَکَةَ، و اَلحِقنا بِالصّالِحینَ، وَ لاَ تُؤَخِّرنا مَعَ اَلاَشرارِ، وَ اَلحِقنا بِصَالِحِ مَن مَضىٰ، وَ اجعَلنا مَعَ صَالِحِ مَن بَقِی، وَ خُذ بِنا سَبِیلَ اَلصّالِحینَ، وَ اَعِنَّا عَلىٰ أنفُسِنا بِمَا تُعینُ الصّالحینَ عَلیٰ اَنفُسِهِم، وَ لاَ تَرُدَّنا فِی سُوءٍ اِستَنقَذتَنا مِنهُ، یَا رَبَّ اَلعالَمِینَ. اللّهُمَّ اَعِنّا عَلیٰ ما فیهِ رِضاکَ و نَصرُک وَ اهدِنا اِلَیه، وَ استَعمِلنا لِما تَسئَلُنا غَداً عَنه.[۱]

پروردگارا! این توسّل را، این اظهار ارادت حقیرانه‌ی ما را به خاندان اهل بیت (علیهم السّلام) و به حضرت صدّیقه‌ی طاهره، به کرم و لطفت قبول بفرما. پروردگارا! آن کسانی که در تشکیل این جلسه کمک کردند و مؤثّر بودند، همه را بر سر سفره‌ی رحمت و فضل خود بنشان؛ آنها را به کرم خودت، از کرم خودت برخوردار بفرما؛ آنها را مشمول لطف بنده‌ی برگزیده‌ات ــ فاطمه‌ی زهرا (سلام ‌اللّه علیها) ــ قرار بده.

پروردگارا! به محمّد و آل محمّد، دعاهایی که در این شبها شد ــ که بخش مهمّی از حاجات این ملّت و حاجات این مردم در همین دعاها است که در این شبها بر زبان گویندگان محترم یا خوانندگان محترم جاری شد ــ همه‌ی این دعاها را به استجابت برسان. مانع استجابت دعا را از وجود ما مرتفع بفرما. گناهانی را که مانع استجابت دعای ما میشود بر ما ببخش و [ما را] بیامرز.

پروردگارا! به محمّد و آل محمّد، نظر لطف ولیّت و حجّتت حضرت بقیّةاللّه (ارواحنا فداه) را شامل این جمع بفرما؛ شامل ملّت ایران بفرما؛ شامل شیعیان همه‌ی جهان بفرما؛ شامل مسلمانان همه‌ی عالم بفرما. پروردگارا! به محمّد و آل محمّد، به مردم بحرین، به مردم یمن، به گرفتاران در کشورهای گرفتار، به مردم نیجریه، به مظلومانی که در این کشورها گرفتار ظلم دشمنان هستند، همه‌ی اینها را فرج کامل عنایت بفرما؛ گرفتاری‌های آنها را برطرف بفرما.

پروردگارا! به محمّد و آل محمّد، راه‌های صلاح و اصلاح را در مقابل ما قرار بده؛ ما را در پیمودن این راه‌ها کمک بفرما، هدایت بفرما. دشمنان اسلام و مسلمین را مخذول[۲] کن؛ دشمنان جمهوری اسلامی را مخذول کن. آن کسانی که در حال طراحی خصمانه نسبت به جمهوری اسلامی هستند ــ که نمونه‌های کوچکش را شما گاهی در همین حوادث و اغتشاشات می‌بینید؛ اینها نمونه‌های کوچک توطئه‌های دشمن است ــ توطئه‌ی آنها را خنثی کن، ابطال بفرما؛ آنها را به توطئه‌گران برگردان. پروردگارا! به محمّد و آل محمّد، کسانی که با همه‌ی وجود، با همه‌ی اخلاص، با همه‌ی توان در مقابل این توطئه‌ها می‌ایستند، همه‌ی آنها را مشمول لطف و رحمت خودت قرار بده، کمکشان بفرما. پروردگارا! به محمّد و آل محمّد، نیروهای بسیج را، نیروی انتظامی را، سپاه و ارتش را، همه‌ی کسانی را که در این راه‌ها خدمتگزاری میکنند، کمک بفرما.

[۱]. خدایا قلوب ما را از محبّت به خودت، و خشیتت، و ایمان و تصدیق خودت، و هراس از خودت، و اشتیاق به خودت آکنده ساز؛ اى بزرگ و بزرگوار. خدایا ملاقاتت را برای ما دوست‌داشتنی قرار ده؛ و برای ما در ملاقاتت بهترین رحمت و برکت را قرار ده؛ و ما را به صالحین ملحق کن؛ و ما را به همراهی گناهکاران مینداز؛ و ما را به بندگان صالحِ گذشته ملحق کن؛ و ما را از شایستگان آینده قرار ده؛ و ما را بر راه صالحین نگاه دار؛ و ما را بر [مخالفت] نفسمان یاری کن آن‌گونه که صالحان را بر [مخالفت] نفسشان یاری کردی؛ و ما را به ورطه‌ی بدی‌هایی که از آنها خلاصمان کردى برمگردان؛ اى پروردگار جهانیان. خدایا ما را بر آنچه رضایت و نصرت تو در آن است یاری کن و به آن سو هدایتمان فرما؛ و ما را به کارى که فردا از آن مورد سؤالمان قرار میدهى بگمار.
 
[۲]. خوار‌شده، ذلیل

امام خمینی(ره)، پیوند دهنده عرفان و سیاست/نقد امام خمینی(ره) بر سلوک عملی صوفیه

- شاید بتوان دو خصوصیت عمده و برجسته نحله‌های شبه عرفانی ذکر کرد. اول این که معمولاً شریعت و احکام دینی در این نحله‌ها جایگاهی ندارد و اعتنا به آن ها را لازم نمی‌دانند و عرفان، در مقابل آن ها قرار می‌گیرد و دیگر این که، «معرفت» در این نحله‌ها جایگاهی ندارد و تنها در پی ارائه ی تکنیک ها و راه کارهایی اند که فرد بتواند به وسیله آن ها، به آرامش دست پیدا کند.

- بر صاحبنظران و اندیشمندان است که هرچه بیشتر در معرفی سنّت عرفانی ایرانی ‌ـ اسلامی کوشا باشند و بزرگان آن را هرچه بهتر معرفی کنند. بدون تردید این سنت عظیم و شگرف، توانایی پاسخگویی و ارضاء نیازهای معنوی بشر امروز را دارد و بشر امروز می‌تواند به راحتی با آن ارتباط برقرار کند. اقبالی که مردم آمریکا امروزه به آثار مولوی و به خصوص مثنوی معنوی نشان می‌دهند می‌تواند مؤیدی بر این نکته باشد.

- در تاریخ عرفان ایرانی از سه تن به عنوان بنیان‌‌گذاران نوعی از عرفان نام برده‌اند؛ امام محمد غزالی را مظهر عرفان خوفی، مولوی را مظهر عرفان عشقی و حافظ را معرفی‌کننده عرفان ضد زهد دانسته‌اند. می‌توان به این مجموعه امام خمینی را نیز اضافه کرد و وی را معرفی کننده عرفانی همراه با سیاست دانست. البته اینکه شخصیت و مقام عرفانی روح الله تحت سیطره مقام فقهی و سیاسی وی قرار دارد و آنچنان که باید و شاید مورد توجه نیست. مسلّماً گذشت زمان و بیرون آمدن از منازعات بی حاصل سیاسی بر توجه هر چه بیشتر به شخصیت عرفانی روح الله می‌افزاید.

- در عصر امام خمینی، تنها طریق تصوّف نبود که به بیان منازل سیر و سلوک می ‏پرداخت. سال ها پیش از وی، ملاصدرا فیلسوف و عارف شیعی، میان عرفان و فلسفه و قرآن رابطه‏ ای ناگسستنی برقرار کرده بود. اگرچه که قبل از ملاصدرا، سید حیدر آملی تلاش فراوانی در پیوند تصوف و تشیع داشت اما این ملاصدرا بود که از عرفانی سخن به میان آورد که یکسره منبعث و برگرفته از تعالیم اهل بیت بود و با دستگاه خانقاهی و نظام مرید و مرادی هیچ نسبتی نداشت. به همین دلیل است که ملاصدرا در کتاب کسر الاصنام الجاهلیة به شدت به این صوفیان و آداب آنان می‏ تازد.

- در وصف چنین صوفیانی است که امام می‌گوید: «آن بیچاره ‏ای که خود را مرشد و هادی خلایق داند و در مسند دست‏گیری و تصوف قرار گرفته، از این دو حالش پست‏ تر و غمزه ‏اش بیشتر است. اصطلاحات این دو دسته را به سرقت برده و سر و صورتی به متاع بازار خود داده و دل بندگان را از حق منصرف و مجذوب به خود نموده و آن بیچارۀ صاف و بی‏ آلایش را به علماء و سایر مردم بدبین نموده. برای رواج بازار فهمیده یا نفهمیده پاره ‏ای از اصطلاحات جاذب را به خورد عوام بیچاره داده گمان کرده به لفظ «مجذوبعلی شاه» یا «مجبوبعلی شاه» حال جذبه و حب دست دهد! ای طالب دنیا و ای دزد مفاهیم! این کار تو هم این قدر کبر و افتخار ندارد بیچاره از تنگی حوصله و کوچکی کلّّه گاهی خودش هم بازی خورده خود را دارای مقامی دانسته. حب نفس و دنیا به مفاهیم مسروقه و اضافات و اعتبارات پیوند شده یک ولیده ناهنجاری پیدا شده‎؛ و از انضمام این ها، یک معجون عجیبی و اخلوطه ی غریبه ‏ای فراهم شود! و خود را با این همه عیب مرشد خلایق و هادی نجات امت و دارای سرّشریعت، بلکه وقاحت را گاهی از حد گذرانده، دارای مقام ولایت کلیه دانسته! این نیز از کمی استعداد و قابلیت و تنگی سینه و ضیق قلب است».( شرح چهل جدیث ص 91)

- امام به شطحیات برخی صوفیه ایراد وارد می کند و آن را نشانه سستی و نقص در سلوک می داند: امام با شطحیات عارفان و صوفیان میانه ‏ای ندارد و صدور آن ها را از صوفی، ناشی از نقصان سلوک وی می‏ داند. اما چرا بیان شطح نشانگر نقصان سلوک صوفی است؟ به اعتقاد امام، شطح زمانی روی می‌دهد که نفس و شیطان بر انسان به ربوبیت تجلّی می‌کند. در این حال، سالک بنده ی نفس خویش است و از توجه به پروردگار غافل است.( تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس ص 140).

به اعتقاد امام، کسی که با جذبه ی الهیه به حق متقرب گردیده و عشق محبوب در دل او جای گرفته است محال است که زبان به شطح بگشاید. ( شرح چهل حدیث، ص 591) چرا که چنین فردی، هرگونه انانیتی را از نفس خویش دور ساخته و نفسش را به طور کامل پاک کرده است.( مصباح الهدایه، ص 53). به همین دلیل است که امام، مدعیان معرفت را مورد خطاب قرار می‌دهد و شطحیات و دعوی‌های گزاف آنان را ناشی از حبّ نفس و وسوسه شیطان و مخالف با عشق و محبت پروردگار می‌داند. درواقع، اهل معرفت، بنا به حدیث شریف «ان اولیائی تحت قبابی لایعرفهم غیری» هیچگاه نزد مردم به اظهار مقام و مرتبه نمی‌پردازند( شرح چهل حدیث، ص 162).

برای مطالعه متن کامل این جا را کلیک کنید.

?خلاصه نشست: نشانه شناسی تغییرات در الگوی خواب و بیداری در نسل های اخیر جامعه ی ایران
✅ سخنران: دکتر احمد پاکتچی
♦️ 23 اردیبهشت ۱۳۹۴

? مسئله‌ی مقاله این هست که اگر ما چیزی به‌عنوان الگوی خواب و بیداری داشته باشیم، هر فردی در طول شبانه‎روز، ساعتی را برای خوابیدن و ساعتی را نیز برای بیدار شدن انتخاب می‎کند. قطعاً من نمی‎خواهم یک الگوی واحد برای تمام نسل در نظر بگیرم و بگویم همه‎ی افراد یک ساعتی را برای خوابیدن و بیدار شدن در نظر می‎گیرند، بلکه مقصود صحبت از الگوی غالب است.

? من در این جا به بحث آدلر روان‎شناس اتریشی اشاره می‎کنم که اولین بار اصطلاح «سبک زندگی» را به کار برد. او در سال ۱۹۲۰ وقتی این اصطلاح را به کار برد، اشاره کرد که سبک زندگی ناظر است بر عملکردهای عادت‎محور و متعارف که یک فرد انسانی در زندگی خود با آن خو می‎گیرد، بخشی را یاد می‎گیرد و بخشی را نیز با امیال خود سازمان می‎دهد. به نظر او سبک زندگی در فاصله‎ی ۴ تا ۵ سالگی شکل می‎گرفت (البته سبک زندگی به معنای روان‎شناختی مورد نظر او است). من می‎خواهم این نکته‎ی روان‎شناسی را به نشانه‎شناسی بیاورم و مسأله را در حد گروه‎های اجتماعی بررسی کنم نه در حد افکار. روی قید «عملکردهای عادت‎محور و متعارف» که بحث خوبی هم دکتر شعیری داشتند، تأکید می‎کنم. تأکید دیگر بنده روی دو عامل سبک زندگی است، بخش «آموختنی» سبک زندگی و بخش «تغییر» در آن (با عنوان سازمان‎دهی آن با امیال خود)؛ بدین معنی که انسان‎ها بخشی از سبک زندگی را از نسل قبل خود می‎آموزند و در جایی آن را با امیال خود تطبیق می‎دهند.
? اگر این خود را فردی در نظر نگیریم و گروهی در نظر بگیریم؛ یعنی داریم در مورد یک نسلی صحبت می‎کنیم که امیالی دارد و می‎خواهد سبک زندگی‌اش را با آن امیال وفق دهد.

? «بخش آموختنی» بر اساس الگوهای روان‎شناختی از ۵ سالگی به نقطه‎ی مطلوبی می‎رسد و این بخش از ۵ سالگی تا ۱۴ سالگی ادامه خواهد داشت. در سن ۱۵ سالگی افراد وارد مرحله‎ی خودشناسی می‎شوند؛ یعنی درست زمانی که دوره‌ی نوجوانی آغاز می‎شود و افراد برای خود جایگاه اجتماعی قائل می‎شوند، انطباق دادن و سازمان‎دهی با امیال اهمیت پیدا می‎کند؛ اینجاست که فرد امیال خودش را به رسمیت می‎شناسد و تا این زمان که تنها می‎آموخته و تقلید می‎کرده است، در این مرحله در سبک زندگی‎اش تغییراتی رخ می‎دهد.

❇️ اگر ما موضوع را در بحث روابط بین‌نسلی ببریم، یعنی آن نسلی که ما مرحله‎ی آموختنی سبک زندگی را از آن آموختیم، این مقبولیت و عرف را به وجود آورده و حالا این نسل جدید که وارد مرحله‎ای شده است که فقط نمی‎خواهد بیاموزد، بلکه می‎خواهد سبک را بر اساس امیال خودش تغییر دهد، وارد عملکردی دیگر می‎شویم و در واقع تعارض بین «مطلوبیت گروهی» و «مقبولیت عرفی» ایجاد می‎شود که تنها یک تفاوت این جا وجود دارد: مقبولیت عرفی در موقعیت قدرت قرار دارد و مطلوبیت گروهی در موقعیت مغلوب؛ یعنی هنوز در جایگاه قدرت قرار ندارد، اما در حال مقاومت کردن است، همان بحث قدرت و مقاومتی که در مباحث تحلیل گفتمان انتقادی با آن مواجه هستیم.

♦️ما از چه روش و چارچوب نظری برای مطالعه استفاده می‎کنیم؟ من دو روش و چارچوب نظری انتخاب کردم؛ یکی «بومی‎سازی الگوهای رژیم‎های روزانه و شبانه» که از سوی ژیلبرت دوران ارائه شده است و دکتر عباسی نیز آن را در ایران مطرح کرده است و دیگری «کاربرد الگوی دوره‎ها‎ی نشانه‎ای» که بنده از چند سال پیش این بحث را ارائه داده‎ام.
? ژیلبرت دوران که الگوی رژیم‎های روزانه و شبانه را در کتاب معروف خود در سال ۱۹۶۰ ارائه داده است، فعالیت‎های یک انسان را به دو قسمت روزانه و شبانه تقسیم می‎‌کند. اگر خیلی خلاصه بخواهم در مورد آن صحبت کنم؛ در واقع وقتی ما از رژیم روزانه سخن می‎گوییم به فعالیت‎هایی برمی‎گردد که من به دنبال به دست آوردن چیزی هستم که ندارم و رژیم شبانه، رژیم چالشی نیست بلکه رژیم استراحتی است و در واقع من به دنبال لذت بردن از چیزهایی هستم که دارم.

✅ در واقع دعوایی که بر سر خواب و بیداری است بر اساس تغییراتی است که در هر نسل اتفاق افتاده است. وقتی چراغ‌برق نیست مردم کاری ندارند که بیدار بمانند، مگر زیر نور گردسوز چقدر می‎توان بیدار ماند؟ ساعت خواب و بیداری زود آغاز می‎شود و زود نیز تمام می‎شود. وقتی چراغ می‎آید افراد وقت بیشتری دارند تا بیدار بمانند و از شب لذت بیشتری ببرند، اگرچه هنوز چیز زیادی برای سرگرم شدن وجود ندارد. وقتی رادیو وارد می‎شود داستان خیلی متفاوت‎تر می‎شود، به‌هرحال رادیو برنامه‎ی شب دارد، موسیقی، قصه‌ی شب و انواع تفریحات دیگر. تلویزیون که می‎آید خیلی از کسانی که حوصله‎ی رادیو گوش کردن را نداشتند، عادت می‎کنند که حتماً تلویزیون ببینند؛ این مسائل به طور دائم ساعت‎های خواب و بیداری را تغییر می‎دهد. تحقیقات نشان می‎دهد که مثلاً فیس‎بوک و علاقه‎ی کاربران آن چقدر روی این موضوع تأثیر داشته است و همین‌طور فناوری‎های جدیدتر که امروز دنیای ما را فراگرفته‎اند.

? آیا از این الگو به‌عنوان یک اعتراض فردی استفاده می‎کند یا جمعی و نسلی؟ اگر اعتراض شخصی باشد به هیچ نتیجه‎ای نخواهد رسید، چون گفتمان‎ساز نخواهد بود، زمانی گفتمان‎ساز خواهد شد که به یک هم‎آوایی دست پیدا کند. این اعتراض به الگوی سبک زندگی چقدر ایجابی و چقدر سلبی است؟ اگر هرکس یک الگوی متفاوت در مورد خواب و بیداری ارائه دهد به یک سبک زندگی هم‌گرا منجر نخواهد شد، اما اگر اعتراض این نسل جدید به الگوی خواب و بیداری از یک قاعده و قانونی برخوردار باشد کاملاً توانایی این را دارد که در برابر قاعده‎ی نسل قبلی مقاومت کند.

??? نتیجه:
1️⃣ به اعتقاد بنده در تغییر الگوی ساعت خواب و بیداری نسل جدید، ما با دو عامل مواجه هستیم، عاملی که تحت‎ تأثیر فناوری‎هاست و حاصل دوم این فناوری‎ها، افزایش رژیم شبانه نسبت به رژیم روزانه در زندگی کلی انسان است که این یک روند تدریجی بوده که حداقل اتفاقات مهمی را در طول یک قرن گذشته در ایران به وجود آورده است و اختصاص به نسل حاضر ندارد، در واقع یک روند رو به بالاست و این یک عامل با یک نوع تأثیر است.
2️⃣ برای گروهی که در فضای عدم تعهد هستند (خانواده‎ای دارند که هزینه‎های آنان را تأمین می‎کند و اصلاً برای آن‎ها مهم نیست زندگی چگونه می‎گذرد) ما در اینجا با پدیده‎ی عدم جبران مواجه هستیم. اما در دوره‎ی غلبه‌ی نسلی، بعد از این که این نسل از آن مرحله‎ی پرچالش خودش عبور می‎کند عملاً خودش به قدرت غالب تبدیل می‎شود و در چالش با نسل جدید خودش قرار می‎گیرد که ممکن است قدری با فناوری جبران کند؛ طوری که ما نیز در حال همین کار هستیم، با رایانه قسمتی از کم‎کاری خود را جبران می‎کنیم.
3️⃣ قسمتی از مسأله نیز تعدیل برنامه‎ی زندگی است؛ یعنی ممکن است که نسل جدید وقتی غالب می‎شود بیاید و ساعات را جابه‎جا کند، چنانچه که در خیلی از کشورهای جهان ما شاهد آن هستیم؛ مثلاً جابه‎جا کردن ساعت ۸ به ۹ امری است که به‌عنوان عرف جا افتاده است و در همه جا اعمال می‎شود. این‌دست از اتفاقات، اتفاقاتی است که برای جبران کردن این جابه‎جایی‎ها می‎تواند اندیشیده شود.

? متن پیاده شده ی سخنرانی : 

نشانه_شناسی_تغییرات_در_الگوی_خواب.pdf

⚠️طرح| یک سال از مطالبه رهبرانقلاب از مسئولین درباره استفاده از اسناد لانه جاسوسی آمریکا در کتب مدارس گذشت…

علاقه مندان می توانند متن کامل این اسناد را که پیش از تسخیر لانه جاسوسی نابود شده و با زحمت زیاد دانشجویان وقت استحال شده، به صورت رایگان دانلود نمایند.

لینک دانلود : http://www.bso.ir

منبع : سازمان بسیج دانشجویی

Balagh Mobin 50-51.pdf

? انتشار دوفصلنامه علمی تخصصی #بلاغ_مبین

◀️ شماره ۵۰-۵۱ - بهار و تابستان ۹۶

#انجمن_علمی_دانشجویی_الهیات