نقش طهارت در فهم قرآن
زینب شاهین
قرآن کریم تنها برای اینکه با آداب و رسوم خاصی با آن مواجه شویم، نازل نگردیده است. قرآن فقط برای حفظ کردن و تلاوت نمودن با لحن و صوتی زیبا نازل گردیده است. بلکه قرآن کتاب زندگی و پیام های الهی است که همگان موظفند در زندگی دنیوی خود آنها را بکار ببرند، تا در دنیا و آخرت رستگار شوند، خصوصاً دست اندرکاران حکومت در جوامع اسلامی موظفند سیاست های کلی نظام را بر اساس رهنمودهای این کتاب الهی تنظیم و به اجر در آورند، تا زمینه رشد و تعالی فرهنگ قرآن برای افراد جامعه بهتر مهیا گردد. در نتیجه هدف نزول قرآن که همان تکامل و سعادت انسان در سایه بسط قسط و عدل در روی زمین است تحقق یابد.
آنچه امروزه به عنوان استفاده از قرآن کریم شاهد آن هستیم، بر خلاف انتظار از حد پراختن به ظواهر روبنایی در نمی گذرد و لزوم محوریت قرآن در زندگی سیاسی اجتماعی مسلمانان مورد غفلت قرارگرفته است. امروزه در بسیاری از کشورهای اسلامی مؤسساتی از دوره آمادگی و دبستان تا سطح دانشگاه به امر تعلیم و تعلم قرآن کریم می پردازند و در جهت فراگیری روخوانی و حفظ قرائت قرآن به روش های مختلف همت می گمارند و هر ساله شاهد مسابقات جهانی حفظ و قرائت قرآن کریم هستیم. علوم مختلف قرآن از قبیل تجوید و ترتیل و غیره جایگاه ویژه ای در میان علاقمندان به قرآن دارد، علاوه بر اینکه در میان عامه مسلمانان از احترام ویژه ای برخوردار است. به نحوی که دست بی وضو به کلمات و آیات آن نمی گذارند و هنگام قرائت مؤدب می نشینند و دیگر موارد احترام ظاهری به قرآن را رعایت می کنند.
بدیهی است که رعایت این امور به عنوان احترام به این کتاب آسمانی ارزشی بسیار دارد. لکن بالاتر از آن شناخت حقیقت آن و به کارگیری آن در جهتی که خدا آن را آفریده است، می باشد. مسلمانان موظفند با فهم قرآن کریم و عمل به دستورات حیات بخش آن به شکر و احترام واقعی نسبت به این نعمت روی بیاورند و خود را از این ودیعه ی پر فیض محروم نکنند تا در نتیجه با این نور الهی دنیای ظلمت زده خویش را روشنی بخشند.
این پایان نامه از چهار بخش تشکیل شده که بخش اول آن کلیات می باشد و بخش دوم مفهوم شناسی طهارت است که از دو فصل تشکیل شده: فصل اول: معنا شناسی طهارت و فصل دوم: راه های تحصیل طهارت را بیان می کند. بخش سوم درباره شرایط و موانع فهم قرآن است که از دو فصل تشکیل شده در فصل اول شرایط فهم قرآن را بررسی کرده و فصل دوم موانع آن را بیان می کند. بخش چهارم به بررسی رابطه طهارت و فهم قرآن می پردازد که از سه فصل تشکیل می شود فصل اول درباره آداب تلاوت قرآن صحبت می کند زیرا طهارت را جزئی از آداب تلاوت می داند و فصل دوم به شرح مراتب طهارت ظاهری و باطنی پرداخته و بالاخره در فصل سوم اثر طهارت را در فهم قرآن بررسی کرده و تنها مطهرون را قادر به فهم باطن قرآن می داند.